hysterie: verschil tussen versies

Uit Etymologiewiki
Ga naar: navigatie, zoeken
k (auteur(s))
(verdere antedatering 1813 -> 1807)
 
Regel 1: Regel 1:
 
Diverse oudere attestaties dan het aangegeven 1847 zijn gevonden, hier de vroegste die ik ben tegengekomen:
 
Diverse oudere attestaties dan het aangegeven 1847 zijn gevonden, hier de vroegste die ik ben tegengekomen:
 +
* ''Hedendaagsche vaderlandsche bibliotheek van wetenschap, kunst en smaak'' (1807) [http://resources4.kb.nl/resources411/dts/03/8703/pdf/dts_8703.pdf]: (in een opsomming van kwalen waartegen opium ten onrechte wordt toegepast) "zeer vele vormen van hypochondrie en hysterie"
 
* C.A.F. Kluge: Proeve eener voorstelling van het dierlijk Magnetismus als Geneesmiddel (1813) [http://dbnl.org/tekst/_vad003181301_01/_vad003181301_01_0083.php]: "Het is niet te ontkennen, dat verschillende zenuwziekten, zoo van het hersengestel als van het stelsel der zenuwknoopen, b.v. in ''hysterie'', vallende ziekte, hoofdzwijmel, ijlhoofdigheid, zinsverrukking, slaapwandelen enz., verschijnselen plaats hebben, welke veel overeenkomst met den toestand van een' gemagnetiseerde hebben."
 
* C.A.F. Kluge: Proeve eener voorstelling van het dierlijk Magnetismus als Geneesmiddel (1813) [http://dbnl.org/tekst/_vad003181301_01/_vad003181301_01_0083.php]: "Het is niet te ontkennen, dat verschillende zenuwziekten, zoo van het hersengestel als van het stelsel der zenuwknoopen, b.v. in ''hysterie'', vallende ziekte, hoofdzwijmel, ijlhoofdigheid, zinsverrukking, slaapwandelen enz., verschijnselen plaats hebben, welke veel overeenkomst met den toestand van een' gemagnetiseerde hebben."
* Berigten omtrent de minerale wateren van Ems. In ''Vaderlandsche letteroefeningen'' (1823) [http://dbnl.org/tekst/_vad003182301_01/_vad003182301_01_0227.php]: "...die gevallen, waarin eene stoffelijke oorzaak, verstoppingen en scherpten de oorzaak zijn van ''hypochondrie'', ''hysterie'', enz."
+
* ''Letterkundig magazijn van wetenschap, kunst en smaak'' (1814) [http://resources4.kb.nl/resources411/dts/90/16904/pdf/dts_16904.pdf]: "Het scheelzien is of idiopathisch en eene ziekte op zich zelve, of het is een verschijnsel van andere, vooral van krampachtige toevalle en ziekten, bij voorb. van Hysterie, vallende ziekte (''Epilepsie'')."
* Boekbespreking van De Geboorte van den Mensch... door F.C. Naegele in ''Vaderlandsche letteroefeningen'' (1824) [http://dbnl.org/tekst/_vad003182401_01/_vad003182401_01_0125.php]: "''Convulsibiliteit'', ziekelijke gevoeligheid van den ''uterus'', ''hysterie'' der barenden."
 
  
 
-- AE
 
-- AE

Huidige versie van 16 feb 2013 om 23:37

Diverse oudere attestaties dan het aangegeven 1847 zijn gevonden, hier de vroegste die ik ben tegengekomen:

  • Hedendaagsche vaderlandsche bibliotheek van wetenschap, kunst en smaak (1807) [1]: (in een opsomming van kwalen waartegen opium ten onrechte wordt toegepast) "zeer vele vormen van hypochondrie en hysterie"
  • C.A.F. Kluge: Proeve eener voorstelling van het dierlijk Magnetismus als Geneesmiddel (1813) [2]: "Het is niet te ontkennen, dat verschillende zenuwziekten, zoo van het hersengestel als van het stelsel der zenuwknoopen, b.v. in hysterie, vallende ziekte, hoofdzwijmel, ijlhoofdigheid, zinsverrukking, slaapwandelen enz., verschijnselen plaats hebben, welke veel overeenkomst met den toestand van een' gemagnetiseerde hebben."
  • Letterkundig magazijn van wetenschap, kunst en smaak (1814) [3]: "Het scheelzien is of idiopathisch en eene ziekte op zich zelve, of het is een verschijnsel van andere, vooral van krampachtige toevalle en ziekten, bij voorb. van Hysterie, vallende ziekte (Epilepsie)."

-- AE