vortex

Vortex 'werveling'. Internationaal woord, afgeleid van Latijn vortex 'draaikolk, wervelvind', afleiding van het werkwoord vertere 'draaien', waarvan ook versie en de andere op die pagina genoemde woorden zijn afgeleid.

Hoewel al sinds de 17e eeuw in de wetenschap gebruikte term, is de oudste attestatie die ik in het Nederlands heb kunnen vinden uit 1813 [1] ("terwijl zij [...], noch van den maalstroom (vortex), die het schip verslond, gewaagt," bespreking van een vertaling van de Aeneïs in Vaderlandsche Letteroefeningen) in de betekenis 'draaikolk, maalstroom', dan pas weer in een meer met de huidige betekenis overeenkomende context in 1893 [2] ("over de ontwikkeling der Vortex theorie en haar tegenwoordige standpunt", titel van een lezing tijdens het Vierde Nederlandsche Natuur- en Geneeskundige Congres).