Etymologiewiki:Lijst gemelde ontbrekende woorden/H
Terug naar: Etymologiewiki:Lijst gemelde ontbrekende woorden
H
haal 'slag met een zwaard, pennenstreek'
haartje betoeterd, in: ben je een haartje betoeterd!
heikneuter onbeschaafd, wat onnozel iemand
heerlijkheid zoals in de bijbel
heksenmeester, duivelskunstenaar
heterotopie (Foucault)
hielstijf (hielstuk): in de jaren ‘40 en ‘50 werkte ik in de maatschoenmakerij en daar gebruikten we dat woord voor contrefort. Bij U heet dat hielstuk.
hinderpaalvoor zover ik kan zien komt het woord sinds begin 17e eeuw voor maar al direct in overdrachtelijke betekenis; pas in de 19e eeuw vinden we, zelden, ook de letterlijke betekenis. Waarschijnlijk is het woord direct overdrachtelijk gebruikt, en waarschijnlijk dan om een woord uit een vreemde taal - Latijn of Frans - mee weer te geven (obstakel of iets dergelijks): in de 17e eeuw zocht men heel veel purismen ter vervanging van vreemde woorden.
hoedje: zich een hoedje schrikken
hondenwacht vertaling is van het Engelse dog-watch. “aldus genoemd omdat men aan land gedurende dien tijd het bewaken van huis en erf aan zijn hond overlaat” (WNT)
hoogte: op de - zijn/houden Leenwoordenboek: "De Franse revolutie aan het einde van de achttiende eeuw heeft vrijheid, gelijkheid en broederschap (liberté, égalité et fraternité) gebracht, evenals op de hoogte (van de omstandigheden) zijn (être à la hauteur de la révolution of des circonstances) -- waarschijnlijk heeft Robespierre dit eind 1792 als eerste gebruikt." Op de hoogte houden is daarvan dan weer een uitbreiding. Overigens past de uitdrukking ook bij historische betekenisverschuivingen binnen het Nederlands.
hoogtezon waarom hoogte? Duits is Höhensonne. De hoogtezon is in Duitsland uitgevonden in 1904 (door Richard Küch). Aan de Höhensonne werden dezelfde gezonde eigenschappen toegekend als aan de zon in het hooggebergte, vandaar die naam. In Nederland heeft men dat dus overgenomen.
hooiwagen (insect)
horzik, hoorzik: op diverse plaatsen in Brabant kom je dit als wijk- of straatnaam tegen. Waar komt dat vandaan of wat is dat?
